Mâm bồng hay còn gọi đĩa quả, đĩa ngũ quả gốm sứ Bát Tràng là sản phẩm đồ thờ được tin dùng trong việc thờ cúng của các gia đình Việt. Ngày nay để đáp ứng nhu cầu thờ cúng của các gia chủ, những người thợ gốm Bát Tràng đã chế tác ra nhiều mẫu mâm bồng với các hình dáng, họa tiết, màu men khác nhau để phù hợp với các không gian phòng thờ.
Các sản phẩm mâm bồng sứ Bát Tràng cũng đa dạng mức giá, phân khúc để gia chủ lựa chọn, nhưng cũng chính vì vậy mà việc tìm mua được mâm bồng, đồ thờ cúng ưng ý, đúng giá và chất lượng là điều không phải dễ dàng.
Đồ thờ Bát Tràng tại Gốm Thiên Long từ lâu đã là địa điểm uy tín để các gia đình Việt gửi gắm niềm tin trong việc chọn mua đồ thờ cúng. Nếu quý khách lần đầu đến với Gốm Thiên Long xin tham khảo các mẫu mâm bồng và bài viết dưới đây để trang bị cho mình kiến thức khi đi mua đồ thờ cúng gốm Bát Tràng.
Mâm bồng là gì - ý nghĩa, cách bài trí mâm bồng trên bàn thờ.
Mâm bồng hay còn gọi là mâm ngũ quả là đồ thờ cúng không thể thiếu trên bàn thờ gia đình người Việt. Vậy mâm bồng là gì, cấu tạo như thế nào, mâm bồng có ý nghĩa tâm linh gì mà lại quan trọng đến vậy? Cách bài trí mâm bồng trên bàn thờ như thế nào sao cho đẹp và chính xác nhất là câu hỏi nhiều người đặt ra khi mua đồ thờ cúng. Gốm Thiên Long sẽ cùng bạn tìm ra câu trả lời để trang bị thêm kiến thức để việc thờ cúng được chu đáo nhé.
Mâm bồng là đồ thờ quan trọng trên mỗi bàn thờ gia đình Việt
Mâm bồng là gì?
Mâm bồng được tạo hình như một chiếc đĩa sâu lòng có hoa văn lòng đĩa, thường thì sẽ là hoa văn rồng, phượng, hoa sen. Bên dưới mâm được gắn phần chân đế vững chắc để tạo thế uy nghiêm, không giống với đĩa quả bình thường sử dụng để tỏ rõ lòng thành kính đối với các bậc trên.
Mâm bồng được làm từ nhiều chất liệu như gốm sứ, gỗ, đồng, nhưng mâm bồng gốm sứ Bát Tràng vẫn là dòng sản phẩm thờ cúng được các gia đình tin dùng hơn cả bởi nguồn gốc rõ ràng, chất lượng bền bỉ cùng giá thành nhiều phân khúc. Đặc biệt việc vệ sinh, bao sái ban thờ với mâm bồng gốm sứ Bát Tràng cực kì đơn giản dễ dàng.
Ý nghĩa tâm linh của mâm bồng trong thờ cúng.
Mâm bồng trên bàn thờ có thể chứa được 5 loại trái cây tạo thành mâm ngũ quả, hoặc bày bánh kẹo, trầu cau để dâng lên ông bà tổ tiên mỗi dịp rằm hoặc lễ tết. Mâm bồng đầy đủ bánh trái hoặc ngũ quả hàm ý bày tỏ sự thành kính, hiếu nghĩa với đấng tiền nhân đã khuất và các vị Thần Linh. Đó là phong tục tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên đã được lưu truyền rất lâu từ đời này sang đời khác, là nét đẹp, truyền thống văn hóa của người Việt mà ai cũng phải tôn thờ.
Cách bài trí mâm bồng trên bàn thờ sao cho đúng nhất.
Tùy theo phong tục tập quán của vùng miền mà có những vị trí sắp xếp mâm bồng khác nhau. Nhưng dù ở đâu, cách để mâm bồng trên bàn thờ chuẩn vẫn là đặt trước bát hương.
Số lượng mâm bồng trên bàn thờ không bắt buộc. Mỗi gia đình lại sử dụng 1, 2 hoặc 3 mâm bồng trên bàn thờ phụ thuộc vào điều kiện về nhu cầu thờ cúng và diện tích bàn thờ.
Lưu ý mỗi khi thắp hương thờ cúng, mâm bồng không được để không, nếu trên bàn thờ có nhiều mâm bồng mà ta bày không hết phải bỏ chiếc mâm bồng không bày gì xuống tránh mắc lỗi với bề trên.
Dưới đây là cách sắp xếp mâm bồng với từng số lượng mâm bồng trên bàn thờ.
Cách sắp xêp mâm bồng trên bàn thờ gia tiên
Với bàn thờ có 1 mâm bồng
Có hai cách sắp xếp mâm bồng trên bàn thờ nếu chỉ có 1 mâm. Dựa vào câu nói “Đông bình, Tây quả” của các cụ thời xưa mà có thể đặt lọ hoa ở phía Đông, còn phía Tây dành để đặt mâm bồng ngũ quả. Theo quan niệm từ xưa đến nay “mặt trời mọc ở hướng đông và lặn ở hướng tây” nên khi bình minh ló rạng cũng là lúc muôn hoa đua nở và cho đến khi kết thúc một ngày dài thì kết trái.
Cách thứ hai là đặt mâm bồng ở chính giữa, trước bát hương và cân xứng với bàn thờ. Hai bên mâm bồn là hai lọ hoa hai bên.
Trong hai cách để mâm bồng trên bàn thờ, gia chủ có thể lựa chọn sắp xếp mâm bồng theo cách mình mong muốn. Nhiều trang thông tin chỉ đề cập đến một cách, dẫn đến sự hiểu lầm trong cách sắp đặt mâm khiến nhiều người lo lắng.
Với bàn thờ có 2 mâm bồng
Bàn thờ sử dụng hai mâm bồng thường cho bàn thờ cỡ lớn, tạo sự hài hòa, đầy đủ. Khi sử dụng 2 mâm bồng, cách sắp xếp cũng tương tự với bàn thờ dùng 1 mâm bồng. Gia chủ chỉ cần đặt 2 chiếc cân xứng ở 2 bên, hoặc đặt hàng ngang cạnh nhau trước bát hương để tiện bề cúng bái.
Nếu đặt 1 mâm bồng gia chủ phải dùng mâm bồng to, có khả năng đặt cả hoa quả bánh kẹo, thì với bàn thờ 2 mâm bồng, kích thước mâm có thể nhỏ hơn.
Với bàn thờ có 3 mâm bồng
Bàn thờ có 3 mâm bồng thì thường thờ ba bát hương khác nhau và mâm bồng ở giữa phải to hơn hai mâm bồng bên cạnh, và 2 chiếc mâm bồng bên cạnh nên bằng kích cỡ nhau tạo sự cân đối.
Cách bày mâm bồng trên bàn thờ: ở giữa là mâm chính đựng trầu cau, tiền vàng mã. Mâm bên trái để đựng hoa, mâm bên phải đựng quả. Tại các đại phương miền Bắc thường bày mâm bồng to nhất để ngũ quả, 2 mâm còn lại để đựng tiền vàng, trầu cau và đựng bánh kẹo.
Lưu ý khoảng cách giữa mâm bồng với bát hương không quá sát sau. Để quá gần nhau có thể khiến tàn hương rơi vào hoa quả, làm hỏng hoa quả hoặc cháy giấy tiền, vỏ bánh kẹo.
Mẫu mâm bồng đẹp và cách chọn mâm bồng
Trong các chất liệu làm đồ thờ, chất liệu gốm sứ mang ý nghĩa tài lộc, may mắn và thịnh vượng. Chính vì vậy, các sản phẩm mâm bồng gốm sứ luôn được các gia đình yêu thích và lựa chọn tin dùng. Mâm bồng gốm Bát Tràng là sự hội tụ tinh túy của đất trời, tuân theo quy luật ngũ hành: Kim – Thủy – Mộc – Hỏa – Thổ.
Mâm Bồng Bát Tràng luôn hấp dẫn người mua bởi sự đặc biệt ở chất liệu men sử dụng như: mâm bồng men lam, mâm bồng men chàm cổ, mâm bồng men rạn cổ đắp nổi. Các mâm bồng gốm sứ được trang trí hoa văn, vẽ rồng, công, sen, hạc, đem đến sự tươi mới và sang trọng và tinh tế khi đặt trên bàn thờ. Không những vậy, mâm bồng sứ với chất liệu sứ cao cấp, sản phẩm sạch, không tạp chất, có độ bền cao và tuổi thọ sử dụng dài lâu.
Gốm Thiên Long sẽ giới thiệu bạn đọc về các mẫu mâm bồng gốm Bát Tràng và cách lựa chọn từng mẫu.
Mâm bồng chân cao
Mâm bồng chân thấp
Mâm bồng men lam
Mâm bồng men lam là dòng sản phẩm đồ thờ tâm đắc nhất của những người nghệ nhân gốm Bát Tràng. Được nghiên cứu và sử dụng từ cuối thế kỷ 14, qua các thời kỳ thì dòng men lam bị thất truyền, và phải đến đầu thế kỷ 18 những người nghệ nhân gốm Bát Tràng mới khôi phục được bài men lam và sử dụng trên các sản phẩm gốm cổ. Ví dụ như chân đèn, lư hương, bát hương đồ thờ…
Mâm bồng men lam vẽ sen
Cách chọn mâm bồng men lam
Mâm bồng men lam là phiên bản hoàn thiện nhất giữa dòng men rong và men trắng kính. Men lam có độ sâu bóng, có hơi ngả sang màu trắng xanh, không xanh đậm như men rong, và cũng không bị trắng quá như men trắng kính. Chính vì vậy, khi chọn mua mâm bồng men lam, người mua thường nhầm lẫn với men rong hoặc men trắng kính rẻ hơn.
Để mua mâm bồng men lam, các bạn cần chọn sản phẩm đảm bảo độ sáng của men, man lam thường sáng hơn men rong và xanh hơn men trắng kính.
Về hoa văn, các họa tiết trên sản phẩm mâm bồng men lam thường sắc nét hơn, không có độ rung hay nhòe họa tiết như các sản phẩm khác.
Mâm bồng men rạn
Mâm bồng men rạn là loại men đặc trưng của làng gốm Bát Tràng, được người Bát Tràng nghiên cứu và chế tác ra. Men rạn xuất hiện từ thế kỉ 16 cho tới hiện nay, bản chất của men rạn là loại men được phủ lên cốt gốm sứ mà về mặt men tạo ra các điểm rạn rất đẹp mắt, cổ kính. Điểm rạn có thể là tam giác, tứ giác, lục giác, nhiều lúc còn thành hình trôn ốc hay mạng nhện. Men rạn có nhiều công thức tạo ra các phiên bản khác nhau là bài men gia truyền mỗi dòng họ ở làng Bát Tràng, khó mà nói dòng men rạn nào đẹp hơn dòng nào.
Mâm bồng men rạn Bát Tràng
Cách chọn mâm bồng men rạn
Mỗi bài men rạn đều có nét đẹp riêng, nhưng cơ bản khi mua mâm bồng, đồ thờ men rạn, ta cần chú ý tới 1 vài yếu tố.
Men có rạn đều không?
Men rạn có thể rạn to, hoặc rạn nhỏ li ti nhưng cơ bản thì mức độ rạn cần phải đều, không được chỗ to chỗ nhỏ, hoặc nhiều sản phẩm kém còn có chỗ rạn chỗ không rạn kém thẩm mỹ.
Màu sắc có đều không?
Các sản phẩm mâm bồng men rạn sau khi ra lò được người thợ Bát Tràng dùng mực đánh rạn trên nước men quanh sản phẩm. Việc đánh rạn cũng vô cùng quan trọng, sẽ quyết định tông màu và mức độ đồng đều màu của sản phẩm.
Mâm bồng vẽ vàng
Mâm bồng vẽ vàng là dòng sản phẩm đồ thờ mới xuất hiện những năm gần đây của gốm Bát Tràng. Các sản phẩm mâm bồng, đồ thờ vẽ vàng thường được tuyển chọn rất kỹ khi đưa ra thị trường. Là dòng sản phẩm kết hợp giữa dòng men lam cổ kính với công nghệ vẽ vàng hiện đại, bắt mắt, chính vì vậy, mâm bồng vẽ vàng Bát Tràng rất được các gia chủ tin dùng cho việc thờ cúng của gia đình.
Mâm bồng vẽ vàng Bát Tràng
Cách chọn mâm bồng vẽ vàng
Mâm bồng vẽ vàng có 2 loại chính là mâm bồng vẽ vàng hoàn toàn và mâm bồng vẽ vàng kết hợp vẽ chàm.
Để lựa chọn mâm bồng vẽ vàng kết hợp vẽ chàm ta cần chú ý vào họa tiết của nét vẽ màu chàm trước. Nhiều sản phẩm sử dụng công nghệ in decal chàm sau đó mới vẽ vàng lên, nét vẽ sản phẩm sẽ thô và cứng, để ý kỹ sẽ có những đường đứt nét. Tiếp theo cần chú ý những đường nét vẽ vàng, có vẽ kỹ không hay chỉ đi nét ngoài hoa văn, màu vàng có sáng không?
Đối với mâm bồng vẽ vàng hoàn toàn, quý khách khi chọn mua sẽ để ý nét vẽ có mềm mại không, có nét thanh nét đậm? Nếu các đường nét mỏng bằng nhau thì có khả năng là mâm bồng in decal vàng để giảm giá thành sản xuất.
Mâm bồng đắp nổi
Mâm bồng, đồ thờ đắp nổi là dòng sản phẩm làm nổi các họa tiết hoa văn lên thay vì vẽ tay. Người thợ cần tỉ mỉ tỉa tót những nét của hoa văn sau đó đi màu lên khiến họa tiết thêm sống động.
Mâm bồng đắp nổi hoa sen Bát Tràng
Cách chọn mâm bồng đắp nổi
Để lựa chọn các sản phẩm mâm bồng, đồ thờ đắp nổi, khách hàng cần chú ý vào đường nét mỗi viền nổi có dứt khoát không, nhìn tổng thể có hài hòa cân đối không. Đặc biệt các sản phẩm mâm bồng đắp nổi thường dễ mèo móp hơn các sản phẩm mâm bồng vẽ tay, vì vậy ta cần nhìn kỹ xem mâm bồng có tròn không, có bị cong hay vênh không?
Địa chỉ mua mâm bồng ở đâu là tốt nhất?
Ngày nay sẽ không khó để bạn bắt gặp một cửa hàng bán mâm bồng, đồ thờ gốm Bát Tràng trên phố, nhưng để tìm được địa chỉ gửi gắm niềm tin thì lại chẳng phải dễ dàng. Có rất nhiều cửa hàng treo biển gốm Bát Tràng, bầy vô cùng nhiều mẫu mã, chủng loại. Nhưng để kiểm chứng chủ cửa hàng có bán đồ chất lượng, chuẩn gốm Bát Tràng, giá thành có tương xứng với mẫu mã, có trà trộn hàng giá rẻ với hàng cao cấp không thì lại là quá khó với khách mua hàng. Gốm Thiên Long đã có rất nhiều bài viết chia sẻ, tư vấn cách chọn, cách mua đồ thờ gốm Bát Tràng chính hãng, tương xứng giá thành các bạn có thể tham khảo để có thêm thông tin khi đi mua mâm bồng, đồ thờ cúng.
Mâm bồng Bát Tràng tại Gốm Thiên Long
Để an tâm hơn nữa khi mua mâm bồng, đồ thờ gốm Bát Tràng, khách hàng hoàn toàn có thể tin tưởng Gốm Thiên Long. Chúng tôi cam kết 100% gốm Bát Tràng chất lượng cao, dịch vụ tốt, chế độ chăm sóc khách hàng, bảo hành uy tín.
Gốm Thiên Long tại Hà Đông, Hà Nội là địa chỉ uy tín cung cấp các dòng sản phẩm gốm sứ Bát Tràng được khách hàng yêu thích và tin tưởng trong nhiều năm qua. Các sản phẩm bát hương, mâm bồng, đồ thờ cúng Bát Tràng - gốm sứ tâm linh tại Gốm Thiên Long được khách hàng đánh giá cao về thiết kế, mẫu mã, chất lượng sản phẩm cùng chế độ đãi ngộ tốt.
Gốm Thiên Long
Địa chỉ:
Xưởng sản xuất: Số 2A, Ngõ gốm, Thôn 2, Bát Tràng, Bát Tràng, Gia Lâm, Hà Nội
Cơ sở 1: Kiot 26 - 27 Khu B chợ gốm Bát Tràng
Cơ sở 2: Số 738, Quang Trung, La Khê, Hà Đông, Hà Nội
